لج بازي و عادتهاي زشت(گاز گرفتن)
لج بازي و عادتهاي زشت(گاز گرفتن) اين نكات مهمي كه توي تاپيك تربيت مي خونم اينجا مي زارم تا در صورت لزوم گيج نشم
مديريت محترم تاپيك تربيت ممنونم
دوست عزيزممممممممممم
لجبازي در كودكان چيست؟
لجبازي يكي از رفتارهاي ناسازگار است و عبارت از پافشاري بر روي عقيده خود و مخالفت با ديگران است. لجبازي در حدود سن يك‌سالگي شروع شده به تدريج افزايش مي يابد و در حدود 2 تا 3 سالگي به اوج خود مي رسد.
تظاهرات لجبازي در كودكان به چه صورت‌هايي مي‌باشد؟
لجبازي به صورت سرپيچي از درخواست‌هايي كه حتي ممكن است مورد علاقه كودك باشد. سرپيچي از دستورات ديگران، آسيب‌رساندن به خود( گريه كردن، فرياد كشيدن، گاز گرفتن، ناسزا گفتن، خودداري از خوردن غذا، كوبيدن مكرر پاها و سر به زمين ) و يا آسيب رساندن به ديگران و شكستن وسايل تظاهر كند.
چرا كودكان لجباز مي شوند؟
4 علت عمده براي لجباز شدن در كودكان وجود دارد كه يكي يكي به آنها مي پردازيم :
� طبيعت كودك: به نظر ميرسد كه طبيعت كودك بين 1 تا 3 سالگي او را تحريك مي‌كند و وامي‌دارد كه خودش تصميم بگيرد و در مقابل هر نوع فشاري از جانب ديگران مقاومت كند. اگر والدين كودك افراد كنترل كننده نيز باشند و بخواهند بر رفتار كودك تسلط پيدا كنند، در اين صورت كودك ابتدا به صورت ارادي لجبازي مي‌كند، ولي كمكم اين عادت را به صورت عادت تا سنين بزرگي ادامه خواهد داد.
� دخالت بيش از حد در كارهاي كودك: امر و نهي بيش از حد به كودك مخصوصاً در سنيني كه او براي كسب استقلال تلاش مي كند، حالت شديد تضاد را به وجود مي آورد.
� وادار كردن كودك به شتابزدگي در كارها : معمولا اگر والدين يا مراقبان كودك فرصت كافي براي انجام بعضي از كارها به كودك ندهند و كودك از نظر رشد و تكامل در مرحله اي باشد كه نيازمند دقت و صرف وقت بيش‌تري است، اين امر باعث عصبانيت كودك شده، به تدريج به ايجاد لجبازي و توسعه آن مي‌انجامد.
� خستگي، گرسنگي و بيماري‌هاي جسمي: معمولاً كودكان بعد از فعاليت روزانه و خستگي ناشي از آن لجباز و بد اخلاق مي‌شوند. تأخير در ساعت صرف غذا و يا وضع نامناسب جسماني، باعث بروز لجبازي مي‌شود.
چه كار كنيم؟ چه كار نكنيم؟
� به كودكان استقلال عمل بدهيد، چرا كه آنها بايد بتوانند به تنهايي خودشان را اداره كنند و اميال و آرزوهاي مستقل داشته باشند.
� از دخالت بيش از حد در كارهاي كودك بپرهيزيد. زيرا سن كودك اقتضا مي‌كند كه دائماً به اطراف بدون و تحرك داشته باشد.
� از واداركردن كودكان به تعجيل در كارها اجتناب كنيد.
� موقع غذا خوردن بدون اينكه به او اصرار كنيد، بگذاريد خودش غذايش را بخورد.
� احساساتش را به بازي نگيريد و او را به حساب آوريد.
� و بالاخره به خاطر داشته باشيد كه شما يك فرد بزرگ‌سال هستيد و او يك كودك است. از تنبيه ها سرزنش و پرخاش‌گري و لجبازي با كودك خودداري كنيد.
آيا تا به حال با يك كودك لجباز برخورد كرده ايد؟
شايد شما خواهر يا برادر لجبازي داشته باشيد.اين كاملا طبيعي است.خيلي ها از چنين نعمتي برخوردارند.خيلي از شما مي دانيد كه چگونه بايد با اين بچه رفتار كرد.اين بچه وقتي چيزي را مي خواهد لج مي كند و تا موقعي كه تسليم نشويد ساكت نمي شود.
كودك لج باز را نمي توان با زور و حرف و نصيحت درست كرد.شايد همه ي شما تجربياتي در اين زمينه داشته باشيد ولي من مي خواهم تجربيات خود را هم در اختيار شما قرار بدهم چون از نزديك برخورد داشته ام و هفت سال با چنين كودكي زندگي كرده ام.
تسليم شدن در برابر اين گونه بچه ها آن ها را حريص تر مي كند.بنابراين اكيدا به شما توصيه مي كنم تسليم خواسته هاي او نشويد.براي اصلاح لجبازي اين بچه يه كم صبر و حوصله لازم است كه بايد در خودتان تقويت كنيد.
قدم بعدي بي توجهي است.بايد او را به حال خود واگذاريد تا هر كاري كه مي خواهد بكند.وقتي مي بيند شما توجهي نمي كند بالاخره ول مي كند و ساكت مي شود.تداوم در اين كار باعث بهتر شدن اخلاق او مي شود.
يكي ديگر از راه هاي مبارزه با لج بازي بچه ها باج گيري متقابل است.اين روش مخصوص بچه هاي بسيار لجوج است كه به هيچ وجه من الوجوه كوتاه نمي آيند.اين روش بدين صورت است كه اگر او چيز ناممكني را از شما مي خواهد شما هم در مقابل چيز ناممكني را از او بخواهيد.در اين صورت او يا كوتاه مي آيد يا قبول مي كند كه در هر دو صورت به نفع شماست.
++
برخي از كودكان عادت بد گاز گرفتن دارند و اين رفتار والدين آنها را آزرده مي كند. جلوگيري از ادامه اين رفتار در كودك بسيار مهم است زيرا اگر اين رفتار در اين دوران كنترل نشود بعدها كودك و خانواده او را با مشكلات جدي تري روبه رو خواهد ساخت. والدين براي مقابله با اين رفتار در كودك بايد نكاتي را رعايت كنند.
● علت يابي
هنگام گاز گرفتن كودك، والدين بايد علت اين تغيير رفتار را در كودك پيدا كنند. عصبانيت، ناتواني و . . . مي توانند از جمله اين علل باشند.
● آرامش
والدين بايد آرامش خود را حفظ كرده و عكس العمل شديدي در برابر اين رفتار كودك از خود نشان ندهند.
● آگاهي دادن به كودك
اگر چه كودكان در اين سنين هنوز قادر نيستند صحبت كنند، ولي مفهوم درد را متوجه مي شوند و مفهوم علت و معلول را درك مي كنند. پدر و مادر نيز بايد با صدايي آرام و قاطع به كودك بگويند كه اين عمل او باعث آسيب و ناراحتي ديگران مي شود.
● آموزش
به مرور با رشد كودك والدين بايد لغاتي را به كودك آموزش دهند كه بتواند احساساتش را در قالب آن لغات بيان كند و اگر كودك قادر به سخن گفتن نيست به او بياموزند با علائم احساس ناراحتي، درد و . . . خود را به ديگران نشان دهد.
● فراهم آوردن شرايط
اگر كودك در شرايط خاص كنترل خود را از دست داده و اقدام به گاز گرفتن مي كند، والدين بايد او را از اين شرايط دور نگه داشته و به مرور او را آماده رويارويي با اين شرايط كنند.
● تعريف از كودك
والدين علاوه بر اين كه بايد كودك را متوجه رفتار اشتباهش كنند، نبايد تعريف و تمجيد از او را نيز فراموش كنند. توجه به رفتار مثبت كودك و دادن هديه و تشويق او در حفظ رفتار مثبت و عكس العمل صحيح از جانب او مؤثر خواهد بود.
بيشتر كودكان كوچكتر از 3 سال اطرافيان خود را حداقل يك مرتبه گاز مي‌گيرند. بيشتر همين كودكان اين عادت خود را به خودي خود از دست مي‌دهند. اما اگر اين عادت بعد از سن 3 سالگي هنوز ادامه يابد و مرتبا تكرار شود نياز به توجه و درمان دارد.
گاز گرفتن هميشه عمدي و آگاهانه نيست و به ندرت ممكن است باعث آسيب جدي به ديگران شود و يا بيانگر خطر جدي باشد.
چرا كودكان گاز مي‌گيرند؟
دليل كودكان براي اين كار متفاوت است و اين وابسته به سن آنها مي‌باشد.
- كودكان بين سنين 5 تا 7 ماه: كودكان در اين سن اطرافيان خود را گاز مي‌گيرند به خصوص اگر احساس ناراحتي در اطراف دهان خود داشته باشند وي ا گر به دليل دندان در آوردن دچار درد باشند. در اين حالت اغلب پرستار خود يا مادر را در هنگام شيردهي گاز مي‌گيرند. خبر خوب اينكه در چنين مواقعي به محض ديدن و يا شنيدن عكس العمل اطرافيان ياد مي‌گيرند كه ديگر گاز نگيرند.
- كودكان بين سنين 8 تا 14 ماهگي: اين كودكان معمولا اطرافيان خود را گاز مي‌گيرند تا هيجان خود را بروز دهند. در اين حالت بيشتر پرستار و يا كودكان ديگر در اطراف خود را هدف قرار مي‌دهند كه البته با شنيدن كلمه "نه" از اين كار دست مي‌كشند.
- كودكان بين سنين 15 تا 36 ماهگي: كودكاني كه در اين فاصله سني گاز مي‌گيرند اغلب به دليل عصبانيت و يا تنها به خاطر داشتن قدرت كنترل ديگران اين كار را انجام مي‌دهند. در اين سن اغلب كودكان ديگر را گاز مي‌گيرند و كمتر پرستار مورد هدف قرار مي‌گيرد. كودكان دراين سن بعد از آموزش ياد مي‌گيرند كه اين رفتار صحيح و مورد قبولي نيست.
- بعد از سه سالگي: كودكان هنگامي كه احساس ضعف و يا ترس كنند گاز مي‌گيرند. مثلا موقعي كه در جنگ و جدالي بازنده شوند و يا زماني كه از اسيب و ازار ديگران بترسند.كودكاني كه در اين سن به طور مرتب ديگران را گاز مي‌گيرند نياز به توجه و درمان دارند. اين نوع گاز گرفتن در اين سن مي‌تواند دال بر داشتن مشكل در بروز احساسات كودك باشد و يا عدم توانايي در كنترل خويشتن.
گاز گرفتن در شرايط مختلف اتفاق مي‌افتد، به خصوص زماني كه كودكان دور همديگر جمع باشند. در امريكا بزرگترين مشكل مراكز مراقبت از كودك ناشي از همين عادت ناپسند آنها است. اغلب مواقع مي‌توان با كمك به كودك در بروز احساساتش به طور صحيح مانع از اين رفتار ناخوشايند وي شد. البته كودكاني كه به طور مداوم اين حركت را انجام مي‌دهند نياز به مراقبت ويژه دارند و بهتر است كه دورتر از كودكان ديگر مورد مراقبت واقع شوند.
گاز گرفتن در كودكان بعدها معمولا منجر به مشكلات رفتاري نمي شود. اما كودكاني كه مرتب گاز مي‌گيرند و يا ساير رفتارهاي خشونت آميز را از خود نشان مي‌دهند و به خصوص زماني كه بزرگتر از 3 سال هستند ممكن است دچار مشكلات عاطفي و يا باليني باشند كه نياز به درمان ويژه دارد.
تا 18 ماهه
وقتي در حال بازي با كودكتان هستيد ناگهان كودك دستتان را گاز مي گيرد. چه بايد كرد؟
آنچه نبايد انجام دهيد.
1ــ گاز نگيريد، بعضي والدين فكر مي كنند گاز گرفتن متقابل به كودك ياد مي دهد كه گاز نگيرد، اما كودكان نمي دانند كه گاز گرفتنشان باعث درد شما مي شود و برعكس. تنها اثرش اين است كه به هر دوتان آسيب مي رسد و روابطتان خدشه دار مي شود.
آنچه بايد انجام دهيد.
1ــ كودك را به كناري زده و محكم بگوييد �گاز گرفتن درد دارد.�
2ــ متناوباً رفتاري مثل در آغوش گرفتن كودك را نشان دهيد.
3ــ به كودك جسمي نرم (مثل دندوني) بدهيد تا كودك گاز بگيرد.
كودكان منمن، جيغ زدن، گريه و گاز گرفتن را انجام مي دهند تا با نيازهاشان ارتباط برقرار كنند. لمس و كشف مي كنند تا در مورد خود و محيط اطرافشان شناخت پيدا كنند. نه اينكه آسيب زده يا سرپيچي كنند. آن رفتارهاي كودك كه خطرناكند يا به ديگران آسيب مي رسانند را بايستي محدود كنيم. اما نبايستي كودكان را بترسانيم يا به آنها آسيبي برسانيم.
هدف ما كمك به كودكانمان است كه احساساتشان را بدون صدمه به خود يا ديگران نشان دهند.
1ــ مراقب نشانه ها باشيد و ياد دهيد زماني كه كودك خيلي هيجان زده يا ناراحت است، ناراحتي خود را بيان كند.
2ــ به كودك بفهمانيد كه چگونه نيازهايش را به طرق مختلف مثل كف زدن يا خنديدن بيان كند.
3ــ در پاسخ و واكنش ثابت قدم باشيد.
